Zakon Paulinów powrócił do Włodawy, cerkiew prawosławna ciągle ma swoich wiernych, a w jej plebani prowadzone są nadal lekcje religii dla dzieci. Synagogi włodawskie są remontowane, a prowadzona w nich działalność muzealna pieczołowicie dba o kultywowanie tradycji kultury żydowskiej. To właśnie "festiwalowa" Włodawa wydaje się być najlepszym miejscem do prowadzenia dialogu. Przypominanie i ożywianie takich wartości spełnia bardzo ważne funkcje kulturotwórcze i edukacyjne.
Mottem corocznego Festiwalu uczyniliśmy słowa papieża Jana Pawła II, wypowiedziane 11 czerwca 1999 roku w Sejmie RP: "Nową jedność Europy, jeśli chcemy by była ona trwała, winniśmy budować na tych duchowych wartościach, które ją kiedyś ukształtowały, z uwzględnieniem bogatych i różnorodnych kultur i tradycji poszczególnych narodów."
Festiwal to trzydniowa impreza przygotowywana przez Muzeum Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego w ramach programu "Dziedzictwo kulturowe Włodawy". Główny gospodarz i organizator festiwalu realizuje w ten sposób ekumeniczny program ochrony, edukacji i promocji miejscowej tradycji pogranicza kultur, tolerancji i koegzystencji wyznawców prawosławia, judaizmu i katolicyzmu- twórców dziejów Włodawy. Festiwal Trzech Kultur kontynuowany jest co roku dzięki ścisłej współpracy Muzeum z Parafią Rzymsko-katolicką we Włodawie i Parafią Prawosławną. Dzięki temu najważniejsze wydarzenia festiwalowe- koncerty, z udziałem znakomitych wykonawców, odbywają się w zabytkowych świątyniach Włodawy: zespole synagogalnym, cerkwi prawosławnej p.w. Narodzenia NMP oraz kościele św. Ludwika z remontowanym obok klasztorem oo. Paulinów. Stanowią one najlepszą scenerię dla festiwalowych przedsięwzięć. Niezmienny od 9 lat ( w 2008 roku odbędzie się jego X edycja) jest układ merytoryczny festiwalu. Piątek - to dzień poświęcony tradycji kultury żydowskiej, sobota- prawosławnej, niedziela- katolickiej. Taki układ powoduje, że prezentacja kultur staje się bardziej czytelna.
TRZY DNI dla TRZECH KULTUR - tak najkrócej można scharakteryzować Festiwal.
Symbolem - logo festiwalu jest drzewko, którego trzy, różnokolorowe gałęzie - liście (jasnozielona, ciemnozielona i niebieska) wyrastają ze wspólnego pnia. Drzewko to jest rozpoznawalne nie tylko we Włodawie i wykorzystywane podczas festiwalu lecz również w przewodnikach turystycznych, reklamujących Włodawę- miasto trzech kultur. Muzeum jako twórca imprezy zdaje sobie sprawę z tego, że festiwal jest najlepszym jego wkładem w promocję miasta.
W porównaniu z 1995 rokiem, gdy muzeum po raz pierwszy zorganizowało 3 koncerty w trzech świątyniach, pod hasłem "Muzyka Sakralna Włodawy" formuła znacznie została rozszerzona. Od tamtej pory impreza wciąż się rozwijała i rozwija nadal. Muzyka tak jest dobierana, by festiwal łączył w sobie pokaz, edukację, promocję, prowokację, umożliwiał refleksję i odpoczynek. Stąd różnorodność imprez i wykonawców. W ciągu trzech dni koncertują soliści i zespoły (Kroke, Trio Galicyjskie, Yarehma, Andre Ochodlo), trwają spotkania naukowe (sesja naukowa "Dziedzictwo naukowe regionów pogranicza"), warsztaty plastyczne dla dzieci i młodzieży (pisanie ikon, krzyża prawosławnego, warsztaty pisma hebrajskiego), otwiera się wystawy (30 w ciągu 5 lat), występują teatry (Brama Grodzka, Teatr pantomimy "Mit", Teatr Żydowski, Teatr z Sejn). Oprócz, sensu stricto, religijnych akcentów festiwalu (chóry religijne, kantorzy i katechezy ekumeniczne) są i prezentacje kulturalne o charakterze obyczajowym, jak chociażby znakomity spektakl kabaretu żydowskiego "Moniek Przepiórko i inni", występy grup klezmerskich, degustacja potraw. Festiwalowi towarzyszy też szereg imprez o charakterze wystawienniczo-naukowym, chociażby sprzedaż wydawnictw książkowych i multimedialnych. W 2002r. po raz pierwszy zorganizowano wielki bazar festiwalowy, gdzie można było nabyć pamiątki prezentowanych we Włodawie trzech kultur (judaica, ikony, obrazy). Zróżnicowanie festiwalowych imprez jest działaniem celowym, chodzi bowiem by każdy mieszkaniec Włodawy i gość z zewnątrz znalazł coś dla siebie i czynnie uczestniczył w festiwalu. Dla najmłodszych w 2000r. wprowadziliśmy konkursy plastyczne, w 2001r. aukcję prac, w 2002r projekcję filmu. Był to "Fanatyk" kontrowersyjny film dla młodzieży, projekcję którego połączono z dyskusją. Wstęp na wszystkie festiwalowe imprezy jest bezpłatny. Narzuca to na organizatorów konieczność pozyskania jak największej liczby sponsorów. Oprócz dużych firm, są to małe zakłady włodawskie i osoby prywatne. Ofiarowywane przez nie sumy świadczą o ich akceptacji festiwalu i patriotyzmie lokalnym Włodawiaków.
Frekwencja wzrasta z roku na rok. Z obserwacji organizatorów festiwalu wynika, że szczególnym powodzeniem cieszy się pierwszy dzień poświęcony tradycji kultury żydowskiej. Aby sprostać widzom i zapewnić im jak największą liczbę miejsc do oglądania od dwóch lat wprowadzono możliwość oglądania koncertów na telebimach w namiotach ustawionych na placu muzealnym. Z tej propozycji chętnie korzysta młodzież. Każdy zresztą dzień ma grono wiernych swych odbiorców. Przyjeżdżają także grupy zorganizowane. W 2001 roku była to młodzież ze szkoły w Zielonce pod Warszawą, z Pruszkowa i Liceum SS. Niepokalanego Poczęcia z Szymanowa. Od kilku lat festiwal odwiedzają także goście z Ukrainy. Przyjeżdżają zarówno wykonawcy, chóry Akademii Muzycznej, bractwa zakonne, dzieci i młodzież uczestnicząca w warsztatach, przedstawiciele organizacji pozarządowych jaki i samorządu. Ma to wpływ na kreowanie postaw otwartości poprzez przezwyciężanie wzajemnych stereotypów. Dzięki bezpośrednim kontaktom w atmosferze wspólnego poznawania regionów mieszkańcy terenów przygranicznych uczą się tolerancji, wzajemnego zrozumienia, poszanowania dla odmiennej kultury, tradycji i języka.
Festiwal pozostawia po sobie trwałe pamiątki, chociażby ekumeniczny krzyż prawosławny, napisany w 2001 roku przez dzieci katolickie i prawosławne z Włodawy i Bielska Podlaskiego. Po uroczystym poświęceniu go przez Arcybiskupa Lubelskiego i Chełmskiego Abla znalazł swe miejsce przy włodawskiej cerkwi.
To właśnie ten dostojnik kościoła prawosławnego, rok później wręczył dyplom honorowy z podziękowaniem Dyrektorowi Bemowi, gdzie napisał: "Włodawski festiwal w szybkim tempie zdobył wielką popularność społeczną, co jest ważnym osiągnięciem kulturalnym szczególnie na płaszczyźnie ekumenizmu. Jesienne obchody prezentujące historię duchowości tych terenów znakomicie promują miasto Włodawę." O potrzebie i perfekcyjnej organizacji festiwalu świadczą nie tylko słowa gości honorowych czy otrzymane nagrody i wyróżnienia lecz przede wszystkim duża frekwencja na festiwalowych imprezach oraz pozytywna opinia uczestników, w tym wykonawców. "Dzieje się tak dzięki niepowtarzalności miejsca, dobrej organizacji i wrażliwej publiczności." (Symcha Keller - kantor łódzkiej synagogi).
